Schotland, whisky land.
12 november 2023
Schotland, hét whisky land bij uitstek. Benieuwd?
Mexico heeft haar Tequila, Spanje haar Sherry, Frankrijk haar wijn, Duitsland haar bier en Schotland de whisky. Maar nergens in de wereld is de drank zo herkenbaar toe te wijzen aan een land als ‘Scotch’ aan Schotland. Of moeten we schrijven whiskey? Al eeuwenlang maken de Schotten en Ieren ruzie over ‘van wie’ de whisk(e)y nou eigenlijk is. Duidelijk is dat Schotland in de huidige tijd ‘de wedstrijd’ qua bekendheid en populariteit wint. Ter onderscheiding heeft Ierland er een extra ‘e’ tussen gezet.
Naast de Core business whisky, is er de afgelopen jaren ook een volledig nieuw ‘bij product’ of eigenlijk dienst ontstaan, namelijk de whisky tour en de bijbehorende whisky proeverij. Waar het 5 á 10 jaar geleden bij een bezoek aan een distilleerderij nog even ‘vlug vlug’ tussen de bedrijven door werd uitgevoerd, zijn er in deze tijd hele experiences ontstaan. Bij de Aberlour distilleerderij in de Speyside wordt het hele whiskyproces in 8 fases geproefd in een kleine setting – maximaal 8 personen – in een 2 uur durende whisky tour. Dan heb je bij Ardbeg een middag vullend programma, met een wandeling langs de bron – de rivier - en een uitgebreide lunch afgesloten met – natuurlijk – een whisky proeverij. En tot slot kun je bij Laphroaig je eigen fles bottelen uit het vat en zelf begeleid turfsteken als een van de weinig nog overgebleven distilleerderijen die dit zelf doen. Kortom, het ontstaan van je glas whisky is een ware beleving.
Whisky Regio’s van Schotland
Whisky proeven in Schotland kan nagenoeg op iedere hoek van de straat. Maar het is – vanwege de grote hoeveelheid opties – zeer zeker te adviseren om je op voorhand in te lezen. Je kunt natuurlijk het uitgangspunt nemen door simpelweg te kijken wat je in de kast hebt staan. Maar zeer zeker loont het om eens te bekijken waar je de meeste informatie krijgt of – omdat je natuurlijk langer gaat dan een dag – te bekijken welke omgeving het leukst is voor de tijd buiten je bezoek aan de whiskydistilleerderij. Dit geldt zelfs voor een weekendje Schotland.
In totaal is Schotland op de te delen in 5 Whisky Regio’s, te weten:
- The Lowlands
- The Highlands (op te delen in Noord, Oost, Zuid & West)
- The Speyside
- The Isles | De Schotse eilanden
- Isle of Islay & Campbeltown
The Lowlands
The Lowlands is de regio net boven de steden Glasgow en Edinburgh en dan verder naar beneden. Bekende whisky’s uit deze regio zijn Auchentoshan en Glenkinchie. De Lowland Whisky wordt vaak getypeerd als een relatief lichte niet al te complexe whisky.
The Highlands
Net boven de Lowlands begint het gebied van de Highlands. Net boven Glasgow behoort Glengoyne tot deze regio. Maar ook Fettercairn, GlenGarioch en GlenDronach aan de Noordoost kant van Schotland en Glenmorangie, Dalmore of Old Pulteney aan het absolute Noorden van Schotland. De Highland whisky onderscheidt zich in het algemeen van de Lowland whisky doordat deze iets zwaarder is.
The Speyside
De ‘Speyside’ – hét whisky district van Schotland – herbergt ruim 70 distilleerderijen. Hele bekende merken als The Macallan, The Balvenie, Glenfiddich en Glenlivet zijn afhankelijk in hun watervoorziening van de River Spey, waarna het gebied is genoemd. Met name dit gebied is erg interessant voor de ‘whisky addict’ vanwege de grote hoeveelheid distilleerderijen per m2 en hier is het whisky proeven van alle distilleerderijen een ware uitdaging. De Speyside whisky staat in het algemeen bekend als kruidig en bloemrijk van smaak.
(Voor interesse in een whisky reis naar de Speyside?)
Video: Whisky reizen Speyside | Schotland
The Isles | De Schotse eilanden
Deze regio is geografisch het meest divers. Van de Orkney Islands in het Noorden (Highland Park), langs de eilanden van de Westkust – Isle of Skye (Talisker), Isle of Mull (Tobermory en Ledaig), Isle of Jura, Isle of Arran (beide met de gelijknamige whiskynaam) en de nieuwste in de rij is de distilleerderij van Isle of Harris. Eveneens een distilleerderij met dezelfde naam als het eiland waar deze is gevestigd. De whisky is vaak sterk en rokerig van smaak.
Reizen Campbeltown & Isle of Islay bezoeken
Het meest producerende whiskygebied van vroeger – Campbeltown – gecombineerd met ’s Werelds grootste whiskyeiland van nu – Isle of Islay – is de laatstgenoemde whisky regio. Vanwege de ligging aan zee aan de Westkant van Schotland als doorvoerhaven naar Noord-Europa en Amerika, was Campbeltown vroeger het meest producerende whiskygebied. Helaas zijn hier enkel Springbank en GlenScotia als whiskyproducenten van overgebleven.
Isle of Islay daarentegen herbergt op dit moment 9 werkende distilleerderijen, namelijk Ardbeg, Lagavulin, Laphroaig, Bowmore, Caol Ila, Bunnahabhain, Ardnahoe, Bruichladdich en Kilchoman. Daarbij zijn er serieuze plannen om distilleerderij nummero 10 – Port Ellen – weer opnieuw te openen. Islay whisky’s worden gezien als de meest rokerige whisky’s ter wereld. Al zien we de afgelopen jaren steeds vaker de verschuiving dat de whisky in de Speyside rokerig van smaak is en de whisky’s van Islay kruidig en bloemrijk van smaak.
(Voor interesse in een whisky reis naar Isle of Islay?)
Whisky reizen Islay | Schotland
Travel4Reasons heeft al ruim 15 jaar ervaring met whisky reizen Schotland. Dus de regio's Isle of Islay, de Speyside of één van de andere regio's voor een whisky tour, kennen we op onze broekzak. Ben je breder geïnteresseerd, dan zijn rondreizen Schotland uiteraard ook een optie.
###